Empati İle Güçlü İlişkiler Kurabilirsiniz!

Bir başkasının duygularını ve hislerini anlamak sağlıklı bir iletişiminin olmazsa olmazlarının başında geliyor. Siz de karşınızdakini daha iyi anlamak istiyorsanız bir de empati kurmayı deneyin.

Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlayabilme yetisi. Bu yeti daha iki aylık bir bebekken oluşuyor. Büyürken de yakınlarımızın davranışlarını taklit ederek gelişiyor. Dolayısıyla, çevremizden gördüğümüz davranışların, iletişim kurma yetimiz üzerinde doğrudan etkisi bulunuyor.

Empati Nedir?

Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Basit gibi gözüken bu tanımın gerisinde pek çok kuramsal öğe bulunmaktadır ve belki de bu yüzden sözkonusu tanıma ulaşılması oldukça zaman almıştır. Günümüzde “empati” denildiğinde akla Carl Rogers ve onun konuya ilişkin çalışmaları gelir. Psikoterapi alanında empatik iletişim kurma becerisiyle ünlenmiş Rogers’ ın adı ile empati kavramı adeta özdeş hale gelmiştir. Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine “empati” adı verilir.

Her insanın kendine özgü bir bakış açısı, dünyayı algılama biçimi vardır. Dolayısıyla, bu da bazen konuştuğumuz kişiye karşı ön yargılı yaklaşmamıza ve iletişim eksikliğine neden olabiliyor. Bunu önlenmek için empati kurmamız, yani karşımızdaki kişilerin duygularını da anlamamız şart. Ancak bunu başarabilmek için öncelikle üç koşulun oluşması gerekiyor: Kendimizi karşımızdakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakabiliyor olmak, karşımızdakilerin duygu ve düşüncelerini doğru olarak hissedebiliyor olmak ve karşımızdakini anladığımızı ona açıkça ifade edebiliyor olmak. Empati, karşımızdaki insanın yaşadığı olayları yaşamayı değil, onları doğru anlayabilmeyi ifade eder. Bunu sağlamaksa hiç zor değil. İşe öncelikle kendimizi tanıyarak ve eğiterek başlamalıyız.

Empati yeteneğini sonradan kazanabilmenin yolları:

Açık uçlu sorular sormak…

Yöneltilen sorunun yanıtı, açıklama gerektiriyorsa, bu tür sorulara açık uçlu sorular denir. Örneğin ”nasıl?” sözcüğünün bulunduğu cümleler, karşımızdaki kişiye karşılaştırma yapma ve zıtlıkları ortaya çıkarma olanağı verir, ”niçin” sözcüğünün bulunduğu cümlelerse; olgu, olay ve nesnelerin nedenlerini bulmaya yardımcı olur. Konuştuğumuz kişiye bu tarz sorular yönlendirerek, onların daha açıklayıcı konuşmalarını sağlayabilir ve bize açıklama yaparlarken göremedikleri noktaların farkında olmalarını sağlayabiliriz. Dolayısıyla daha kolay empati kurup karşımızdakini anlamamız kolaylaşır.

Yavaş hareket etmek ve yorumda bulunmak

Karışımızdakini anlamanın en iyi yolu öncelikle sabırlı olmak ve onu anlamada yavaş hareket etmek, aceleci davranmamaktır. Ayrıca karşımızdaki kişinin anlattıkları doğrultusunda yorum yapmamız da onu dinlediğimizi gösterir. Onun duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile eğer anladığımızı ifade etmezsek ve küçük yorumlarla bunu desteklemezsek, empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız.

Bir Halk Masalında Empati

Göğsü kınalı bir serçe varmış. Gök gürlediği zamanlar tir tir titreyerek yere yatar, gök yıkılmasın diye de ayaklarını havaya kaldırırmış. Bir yandan da “korkumdan kırk kantar yağım eridi” dermiş. Birgün birisi demiş ki “sen kendin beş dirhem gelmezsin; nerden oluyor da kırk kantar yağın eriyor?”Bunun üzerine serçe şu cevabı vermiş; herkesin kendine göre dirhemi, kantarı var; siz ne anlarsınız”. Yukarıdaki masalda verilmek istenen mesaj şudur: Her insanın -hatta her canlının- olaylara kendine özgü bir bakış açısı (fenomenolojik alanı) vardır. Dışardan baktığımızda bunu göremeyiz ve bu yüzden de onun bazı davranışlarına anlam veremeyiz.Kendimizi karşıdakinin yerine koyup olaylara onun gözüyle bakabilirsek, ancak bu durumda onun duygularını ve düşüncelerini anlamamız, dolayısıyla da davranışlarına anlam vermemiz mümkün olur.

aktuelpsikoloji